Hatta bu şekiller onları gözümüzle takip etmek istediğimizde hızlıca kaçarlar. Kaybolacaklarını umarak gözümüzü ovuşturduğunuzda daha da çoğaldıklarını görürüz.

“Yüzer noktalar”, “muşvolan” veya “vitröz parçacıklar (floater)” olarak adlandırılan bu maddelerin teknik ismi Latincede “muscae volitantes”tir ve “uçan sinekler” anlamına gelir. Uçuşan cisimlerin algılanması ise “miyodizopsi” olarak adlandırılır. Peki bunlar tam olarak nedir ve nasıl oluşurlar?

Önce endişeleri giderelim, bunlar gözümüze yapışan minik canlılar veya toz gibi zararlı maddeler değildir.

Bunlar gözümüzün iç kısmının “kusurlu” diyebileceğimiz yapısından kaynaklanır. Gözümüze giren ışığın yolu üzerinde çeşitli küçük kimyasal parçacıklar bulunur, işte o gördüğümüz gizemli şeyler aslında bunların gölgelerinden ibarettir.

Bu kimyasallar; gözümüzün içinde bulunan jelimsi vitröz sıvı içerisindeki kırmızı kan hücreleri, öbeklenmiş protein yumakları veya yoğunlaşmış doku parçalarıdır. Bunların %99’u sıvıdır, %1’i katıdır.

Yaşlandıkça bu maddelerin sayısı artabilir. Çünkü vitröz sıvı opaklaşmaya, sıvılaşmaya ve bozulmaya başlar. Bu maddeler bunun da etkisiyle daha kolay birleşip büyüyebilirler. Gözdeki çeşitli bozulmalar, bazı ilaçların yan etkileri de buna sebep olabilir.

Peki neden onları takip ettiğimizde hızlıca kaçarlar?

Normalde gözümüzün içindeki sıvıda yavaş yavaş sürüklenirler fakat hızlı bir göz hareketi yaptığımızda sıvıyı da harekete geçirdiğimiz için bu maddeler de hızdan etkilenir. Hatta göz hareketini bir anda durdurduğumuzda bu maddeler bir miktar daha yavaşça süzülür ve bir süre sonra dururlar. Bazen bölünebilirler ya da birleşebilirler, bu durum nedeniyle canlı oldukları düşünülür fakat cansız maddelerdir.

Bu yüzer noktalar retinaya ne kadar yakınsa o kadar net görünürler.

Maddelerin kendisini değil gölgelerini gördüğümüzü belirtmiştik. Bir el feneriyle duvar arasına elimizi koyduğumuzda elimizi duvara yaklaştırdıkça gölge de daha koyu olur. İşte bu maddelerin netliği de bu durumla benzer bir şekilde değişir.

Çok parlak bir beyaz yüzeye, güneşli bir günde kar birikintilerine, parlak gökyüzüne baktığımızda bunları daha rahat görebiliriz. Bakılan arka planın düzgün ve tek renk olması önemli. Aydınlıkta göz bebeği küçüleceği için görüntü de netleşecektir.

Eğer bu görüntüler rahatsız edecek kadar fazla ve sıksa bir uzmana danışabilirsiniz, ciddi hastalıkların belirtisi olabilir.

Vitrektomi adlı yöntemde bu yapılar bir emiciyle alınır, vitreoliz adlı yöntemde ise lazer tedavisi uygulanır.

Kaynaklar: 1, 2, 3, 4